Fizjoterapia jest integralną częścią obszaru nauk medycznych. Jest to nauka o metodach leczenia środkami naturalnymi, opartymi na różnych formach energii fizycznej, występującej w środowisku człowieka, takich jak ruch, bodźce termiczne, kinetyczne, mechaniczne, elektryczne, świetlne oraz chemiczne. Według definicji Światowej Konfederacji Fizjoterapii (World Confederation for Physical Therapy – WCPT) „Fizjoterapia” oznacza świadczenie usług wobec jednostek lub populacji osób, mających na celu rozwijanie, utrzymywanie i przywracanie im maksymalnych zdolności ruchowych i funkcjonalnych. Usługi te mogą być świadczone tylko przez fizjoterapeutę, lub pod jego kierunkiem i nadzorem. WCPT jasno określa, że w ramach swoich usług fizjoterapeuta posiada kompetencje do badania, oceniania, ewaluacji, diagnozy funkcjonalnej, prognozy, programowania postępowania, a także przeprowadzenia powtórnej oceny pacjenta na potrzeby prowadzonego procesu terapeutycznego.
W Polsce wykonywanie zawodu fizjoterapeuty polega na udzielaniu w sposób bezpośredni świadczeń zdrowotnych, usług o charakterze społecznym i jest to zgodne z treścią Art. 18d ust. 1, pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 roku o zakładach opieki zdrowotnej; Dz. U. nr 91 poz. 408 z późniejszymi zmianami – „osoba wykonującą zawód medyczny to osoba, która na podstawie odrębnych przepisów uprawniona jest do udzielania świadczeń zdrowotnych, oraz osoba legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny”.
Fizjoterapia jako dyscyplina zajmująca się likwidacją skutków lub łagodzeniem procesów chorobowych i ich następstw, zapobieganiem im oraz przywracaniem sprawności człowieka w ciągu całego jego życia, umiejscowiona jest w obszarze nauk medycznych. Ze względu na swój charakter, związany z metodycznie prowadzonym procesem rozwijania, utrzymywania i przywracania maksymalnych zdolności ruchowych i funkcjonalnych człowieka, czerpie także z nauk o kulturze fizycznej, nauk behawioralnych i społecznych (psychologicznych, pedagogicznych i socjologicznych). Uczestnicząc natomiast w systemie ochrony zdrowia i stymulując zachodzące w nim reformy korzysta z dorobku nauk ekonomicznych i nauk o zarządzaniu oraz o zdrowiu publicznym. Fizjoterapia ma ścisły związek z bioetyką, zwłaszcza z aksjologią.
Studia z Fizjoterapii są ściśle związane z samodzielna praktyką, która wykorzystuje wiedzę z zakresu nauk podstawowych i klinicznych, na potrzeby tworzenia, wykonywania oraz weryfikacji i modyfikacji programu rehabilitacji /fizjoterapii osób z różnymi dysfunkcjami – stosownie do ich stanu klinicznego i funkcjonalnego. Wymaga to przede wszystkim wiedzy z zakresu nauk podstawowych, dotyczących teorii, metodyki i praktyki fizjoterapii oraz diagnostyki funkcjonalnej, a także umiejętności wykonywania zabiegów z fizykoterapii, kinezyterapii, procedur terapii manualnej i masażu oraz stosowanie środków, zabiegów i metod specjalnych. Badania i testy funkcjonalne są niezbędne nie tylko dla właściwego doboru środków fizjoterapii i metod terapeutycznych, ale służą także kontroli uzyskiwanych efektów fizjoterapii, co pozwala na weryfikacje oraz modyfikację podjętego programu postępowania terapeutycznego.
Fizjoterapeuci leczą dysfunkcje układu nerwowo mięśniowego, mięśniowo szkieletowego, sercowo naczyniowego i oddechowego. Najczęściej pacjenci zgłaszają się do gabinetu ponieważ:
– przebyli uraz czaszkowo-mózgowy lub wielonarządowy,
– złamali kość lub uszkodzili staw,
– mają stwierdzoną osteoporozę lub zmiany zwyrodnieniowe stawów,
– chorują na schorzenia przewlekłe typu SM, SLA, Mpd, astma.
– odczuwają ból kręgosłupa(najczęściej w odcinku lędźwiowym lub szyjnym) lub stawów obwodowych,
– przeszli udar mózgu,
– doświadczyli urazu rdzenia kręgowego,
Dawniej pacjenci trafiali do fizjoterapeuty na zalecenie lekarza ortopedy, neurologa, reumatologa. Współcześnie, coraz częściej z problemem zdrowotnym zwracają się bezpośrednio do fizjoterapeutów, którzy pracują indywidualnie, bądź stanowią część zespołu terapeutycznego razem z lekarzami, pracownikami socjalnymi i przedstawicielami innych grup zawodowych, pracujących w ramach służby zdrowia. Działalność fizjoterapeuty jest wielopłaszczyznowa, ponieważ obejmuje: fizjoterapię neurologiczną, ortopedyczną, korekcję wad postawy, specyficzną analizę i terapię dolegliwości bólowych narządu ruchu, kręgosłupa i stawów obwodowych, uzupełnianą oddziaływaniem fizykoterapeutycznym, balneoterapią.
Współcześnie fizjoterapeuci coraz częściej ukierunkowują się w swojej pracy na terapię określonego rodzaju zaburzeń. Powstają więc gabinety rehabilitacji neurologicznej, ortopedycznej, placówki specjalizujące się w terapii bólu. Nowoczesne oddziaływanie fizjoterapeutyczne oparte jest na dokładnym badaniu przed przystąpieniem do procedury terapeutycznej, a następnie monitorowaniu przebiegu usprawniania i jego ciągłym dostosowywaniu do aktualnego stanu i możliwości pacjenta.